1- گفتار باید همراه با كردار باشد وگرنه قابل سرزنش است. «لِمَ تَقولون مالا تَفعلون»(202)

 

 2- گفتار باید همراه باتحقیق باشد. (هدهد به سلیمان‏علیه السلام گفت: خبرى قطعى و تحقیق شده آورده‏ام) «بِنَباءٍ یَقین»(203)

 

 3- گفتار بایستى دل پسند باشد. «الطّیّب مِن القَول»(204)

 

 4- گفتار باید رسا و شفّاف باشد. «قَولاً بَلیغاً»(205)

 

 5 - گفتار باید نرم باشد. «قولاً لَینّاً»(206)

 

 6- گفتار باید بزرگوارانه باشد. «قَولاً كریماً»(207)

 

 7- گفتار باید قابل عمل باشد. «قَولاً مَیسوراً»(208)

 

 8 - با همه اقشار خوب سخن بگوییم، نه تنها با افراد و گروه‏هاى خاص. «قولوا للنّاس حُسناً»(209)

 

 9- در گفتار بهترین مطلب و شیوه را انتخاب كنیم. «یقولوا الّتى هىَ اَحسن»(210)

 

 10- در گفتار هیچ گونه لغو و باطلى در كار نباشد. «اِجتَنِبوا قَول الزّور»(211) و «عن اللَّغو مُعرضون»(212)

 

http://adab-ehteram-akhlagh.blogfa.com

 

هر يك از ادب و بى  ادبى نشان‌هايى دارد. شناخت ادب هم جز باتوجه به نمودهاى بى  ادبى ميسر نمى گردد. اين نمودها و نشانه  ها وعلايم، هم در گفتار نمايان است، هم در رفتار و برخورد.

اگر عاقلانه زيستن و متانت در گفتار و وقار در رفتار، نشانه ادب  است. بى خردى، گفتار زشت، بددهانى، تندخويى، زشت گويى، دشنام  و توهين، سبكسرى و خيره  سرى، لجاجت و عناد و ... هم بى  ادبى  است.

اگر كنترل دوستي‌ها و معاشرت‌ها ادب است، بى  ادبى يعنى رفت وآمد با افراد ناباب و بى  دقتى در گزينش دوستان و بى  تعهدى درمجالستها و رفاقتها. آنكه زشت گفتار و بدزبان است، به تعبير حضرت  على(ع) از ادب بى  بهره است: «لاادب لسيئ النطق.» [6].

كسى كه در برخورد با افراد، حاضر نيست از آنان با عظمت وتكريم ياد كند و مدام به سخره كردن ديگران و غيبت آنان مشغول است،آن‌كه ياوه ديگران را با ياوه و دشنامشان را با دشنامى زشت  تر پاسخ  مى دهد، آنكه در مجالس و محافل و صفها، رعايت  حق ديگران و نظم  و مقررات و سكوت و نوبت را نمى كند، آنكه حاضر نيست  به حرف ديگران گوش دهد، كسى كه در گفتگو و بحث، داد مى زند و جانب انصاف و حق را مراعات نمى كند، آن‌كه ... اين‌ها همه  نشانه  هايى از فقدان ادب است. 

از آن سو، مراعات آداب در خوردن، آشاميدن، لباس پوشيدن ، خلال كردن، دهن دره، سرفه، عطسه و ... نشان ادب است.بى  ادبى، بى  اعتنايى به حقوق و شخصيت و حرمت انسانهاست. اگركسى هنگام عطسه، آب دهان به سفره و صورت بيفكند، يا به طرزمشمئزكننده  اى غذا بخورد، يا به جاى تقديم دو دستى نامه و وسيله وابزار، آن را پرت كند يا حتى يك دستى بدهد، يا هنگام مطالعه شما، سرو صدا كند، يا هنگام خلوت، سرزده وارد اتاقتان شود، و اجازه ورود نگيرد، اينها نمونه  هايى از مراعات نكردن ادب اجتماعى است.

جالب اين است كه اسلام براى همه اين موارد، دستورالعمل دارد.«تربيت اسلامى » و اخلاق مكتبى، همه دستورها و «بايد» و «نبايد»هايش،«ادب  آموزى » است.كسى كه پاى  بند تعاليم دين نباشد، از حوزه ادب به  وادى بى  ادبى پاى نهاده است.

 

https://www.ziaossalehin.ir

 

خلق خوش  درخانواده  میکند    اثر  /  خلق خوش در زندگی شیرین بود مثل شکر

 

 

 تاتوانی ای برادرخلق نیکو پیشه کن /   خلق  نیکو   مار   را   ز لانه اش  آرد   به  در

 

 

خلق زشت وخشم ویکی هرگزندارد مشتری /   بشنو از من کن زبد خلقی وآزینه حذر

 

 

شب  که منزل می روی با نیت نیکو برو /   تا شوی با خلق خوب همسر خود رو برو

 

 

 وارد منزل شدی اخماتو از هم وا بکن /   مهر خود را در دل افراد منزل جا بکن

 

 

الغرض منظور ما ازین جهت خیر شماست/شخص خوش خلق بنده باارزش وخوب خداست

  

 

این نصیحتها که کردم بهر مرد وهمسر است/زندگی با خلق خوش زیباتر وشیرین تر است

 

 

احترام همدگر را آرید عزیزانم بجا /  تا که باشد در بینتان آرامش وصلح وصفا

 

http://tavazovforotani.blogfa.com

 

 

متاسفانه تعداد افراد بی ادب که به آنها فحاش و بد دهن هم میگویند کم نیست واین به خاطر این است که افراد زود از کوره در میروند و کنترلشان را از دست میدهند . جای نگرانی نیست چون این هم درمان دارد .

 

 

وقتی کسی به ما بی ادبی می کند، اولین واکنش ما محافظت از خودمان است. ناراحت می شویم و با چیزی مثل این پاسخش را می دهیم:«چطور جرات می کنی با من اینطور حرف بزنی؟» «سر من داد نزن!» با این روش، ما این فرد عصبانی را به مشکل خودمان تبدیل می کنیم.

 

 

 

     

برخی خصلت های اخلاقی اگر در وجود فردی جمع شود،به او کرامت و شخصیت می دهد.

انسانهای برخوردار از صفات اخلاقی پسندیده ، همواره در نزد خلق و خالق عزیزند و کلامشان از اعتبار و جایگاه خاصی برخوردار است.

پیامبر اکرم(ص) که خود مظهر اخلاق پسندیده بوده وهر رفتار ایشان می تواند معیار امور هر مسلمانی قرار گیرد ، در روایتی ضمن برشمردن  10 مشخصه اخلاق خوب ،حیا و پاکدامنی افراد را مهمترین شاخصه اخلاق خوب برمی شمارند.

 

ایشان می فرمایند:

"اخلاق خوب ده چیز است که خدا هر که را بخواهد سعادتمند کند ،آنها را نصیب او می کند:راستی گفتار،پای مردی در نبرد،بخشش به متقاضی کمک،نیکی در عوض نیکی،حفظ امانت،پیوند با خویشان ،حمایت از همسایگان ،حمایت از دوست،مهمانداری و سر سلسله آن حیا است (نهج الفصاحه 2740)

 

 http://www.farhangnews.ir

 

 

 

 

به ادب و تربيت نفس خود پرداختم و براى‏ آن  /  ادبى بهتر از تقواى الهى در تمام حالاتش نيافتم

و اگر از پس اين امر برنيامد  /  براى آن چيزى بهتر از دم فروبستن از دروغ نيافتم

و از غيبت مردمان، همانا غيبت آنان را  /  خداوند با عظمت در كتاب‏ها حرام كرده است

اى نفس، اگر سخن تو  /  نقره است، سكوت طلاست