امام صادق(ع) فرمود: پدرم مرا به سه نكته ادب كرد ... فرمود: هركس با رفيق بد همنشينى كند، سالم نمى ماند و هر كس كه مراقب و مقيدبه گفتارش نباشد پشيمان مى گردد و هر كس به جاهاى بد، رفت و آمدكند، متهم مى شود[1].»
يكى از نكات مهم مربوط به معاشرت، آن است كه آنچه را در باره خود نمى پسندى، در باره ديگران هم روا ندانى و آنچه نسبت به خويش دوست مى دارى، براى ديگران هم بخواهى و آنچه را در كارديگران زشت مى شمارى، براى خود نيز زشت بدانى. اگر از كارهاى ناپسند ديگران انتقاد مى كنى، همان كارها و صفات در تو نباشد. اين نوعى «خود ادب كردن » است و كسى به اين موهبت دست مى يابد كه ازفرزانگى و هوشيارى و عقلانيتى تيز و بصير برخوردار باشد.
به فرموده حضرت امير(ع): «كفاك ادبا لنفسك اجتناب ما تكرهه من غيرك »؛ [2] .
در ادب كردن تو نسبت به خويشتن، همين تو را بس كه آنچه را ازديگرى ناپسند مى بينى از آن پرهيز كنى.
هر كس حد و مرز خود را بشناسد و از آن فراتر نرود، داراى ادب است. بى ادبى، نوعى ورود به منطقه ممنوعه و پايمال كردن حد و حريم در برخوردهاست.
اين سخن بلند اميرمؤمنان (عليهالسلام) را هم در اين زمينه بخوانيم كه فرمودند:
«افضل الادب ان يقف الانسان على حده و لا يتعدى قدره »؛ [3] .
برترين ادب، آن است كه انسان بر سر حد و مرز و اندازه خويش بايستد و از قدر خود فراتر نرود.»
ادب، به خودى خود يك ارزش اخلاقى و اجتماعى است وارزش آفرين، هم براى فرزندان، هم براى اوليا كه تربيت کننده آنانند.ادب در هر كه و هر كجا باشد، هاله اى از محبت و مجذوبيت را بر گردخود پديد مى آورد و انسان باادب را عزيز و دوست داشتنى مى كند.ادب، خودش يك سرمايه است و هر سرمايه اى بدون آن بى بهاست. مدالى است بر سينه صاحبش كه چشمها و دلها را خيره و فريفته مى سازد.
https://www.ziaossalehin.ir